هموروئیدکتومی چیست ؟جراحی برای برداشتن هموروئید (بواسیر)، هموروئیدکتومی (به انگلیسی Hemorrhoidectomy ) نامیده میشود. برای درمان هموروئید، روشهای متفاوتی اعم از درمان دارویی بواسیر، درمان لیزری و جراحی بواسیر وجود دارد. در نتیجه، درمان اولیه هموروئید، تغییر و اصلاح سبک زندگی و رژیم غذایی در کنار ورزش است اما در صورت عدم درمان هموروئید، می بایست درمان پزشکی و دارویی مورد توجه قرار گیرد. در نهایت با وجود اقدامات صورت گرفته، اگر بواسیر درمان نگردید، نیاز به روشهای جراحی هموروئیدکتومی برای بهبود هموروئید می باشد.
برای آشنایی بیشتر با این روش درمانی فیلم جراحی هموروئیدکتومی را قرار داده ایم:
هموروئید (به انگلیسی Hemorrhoids)، ساختارهای عروقی در کانال مقعد میباشند که در حالت طبیعی خود، بالشتک هایی هستند که به کنترل مدفوع و محافظت از اسفنکتر مقعد کمک میکنند، اما زمانی که متورم یا ملتهب شوند به بواسیر تبدیل می شوند.
به‌طورکلی دلیل قطعی هموروئید مشخص نیست اما برخی عوامل مانند اسهال و یبوست های مکرر، سرطان روده بزرگ، اختلالات کف لگن، حمل و جابجایی اشیاء سنگین، ایستادن و نشستن های طولانی، شیوه زندگی کم تحرک، سرفه های مزمن، کم آبی بدن، بارداری و زایمان طبیعی سخت (بواسیر بارداری) ، رژیم غذایی کم فیبر، چاقی و اضافه وزن، رابطه جنسی مقعدی و نیز زور زدن هنگام دفع مدفوع میتواند منجر به بیماری بواسیر گردد. هموروئید میتواند در داخل مقعد (بواسیر داخلی) یا زیر پوست اطراف مقعد (هموروئید خارجی) باشد.
⚠️ امروزه بهترین روش برای تخلیه کامل هموروئید و بافت عفونی آن، روش هموروئیدکتومی با لیزر میباشد که ریشه بیماری را از بین برده و امکان عود آن را نیز تقریباً صفر میکند.
هموروئیدکتومی چیست؟
عمل هموروئیدکتومی اغلب یک عمل سرپایی بوده و ممکن است بیمار، بی‌حسی موضعی (ناحیه‌ای که تحت عمل جراحی هموروئیدکتومی قرار میگیرد بی‌حس است و بیمار بیدار و آرام است) یا بیهوشی عمومی دریافت کند.
معمولا بیمار میتواند همان روز به خانه برود. بهبودی اغلب حدود ۲ هفته طول میکشد، اما ممکن است ۳ تا ۶ هفته طول بکشد تا بیمار احساس کند به حالت عادی بازگشته است. با این حال، برخی از افراد مبتلا به هموروئید، نیازی به عمل جراحی هموروئیدکتومی ندارند. هر نوع جراحی با خطرات و عوارض خود عمل و همچنین بیهوشی همراه است. عمل هموروئیدکتومی هم از این قاعده مستثنی نیست. به همین دلیل، پزشک احتمالاً ابتدا سایر روشهای دارویی و درمان بواسیر بدون جراحی را امتحان میکند.
همانطور که گفته شد، بواسیر یا هموروئید، بیماری شایعی است که در ۱۰ درصد موارد، نیاز به مداخله جراحی دارد. البته ممکن است در مواردی که بیماران، هموروئید درجه ۳ و ۴ ( نوع پیشرفته هموروئید) دارند، نیاز به استفاده از روشهای مختلف جراحی هموروئیدکتومی باشد.
انواع جراحی هموروئیدکتومی
روشهای جراحی متعددی برای درمان هموروئید های درجه بـالا بـه کار برده شده که از آن جمله میتوان به روش هموروئیدکتومی باز یـا Morgan-Milligan، روش هموروئیدکتومی بسته یـــا Ferguson ، هموروئید وپکسی بـا استپلر و هموروئیدکتومی با لیگاشور(Ligasure) اشاره کرد. ابتدا به بررسی بهترین روش درمان یعنی لیزر می پردازیم و سپس سایر روش ها و نحوه درمان را توضیح می دهیم تا با مقایسه این روش ها با لیزر هموروئید خودتان تصمیم بگیرید که کدام روش کم خطرتر و با امکان عود حداقلی و بدون درد و خونریزی می باشد.
هموروئیدکتومی با لیزر
در این روش به جای تیغ جراحی، کوتر و غیره، از لیزر پرقدرت برای برداشتن و برش بواسیر استفاده می شود و کمترین آسیب به بافت سالم اطراف وارد میشود. چون هموروئیدکتومی با لیزر انجام شده است، نیازی به بخیه نیست. زیرا لیزر همزمان با برش، ناحیه را ترمیم میکند.
بطور کلی هموروئیدکتومی با لیزر روشی است که در آن جریان خون هموروئیدی توسط لیزر منعقد میشود. این روش توسط متخصص کولوپروکتولوژیست / جراح کولورکتال یا دکتر بواسیر انجام شده و پروب لیزر در داخل هموروئید قرار میگیرد.
به دلیل گرمای شدید، پرتو لیزر رگ‌های خونی را سوزانده و می‌بندد، بنابراین هموروئید به سادگی کوچک شده و در عین حال خطر خونریزی بیش از حد در حین و بعد از عمل را نیز کاهش می‌یابد. درجه موفقیت هموروئیدکتومی با لیزر بسیار بالا بوده و کمترین میزان عود هموروئید بعد از لیزر گزارش شده است.
از دیگر مزیت های هموروئیدکتومی با لیزر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیمار نیازی به بیهوشی ندارد و عمل به صورت سرپایی انجام میشود.
- هزینه لیزر بواسیر در مقایسه با هزینه های جانبی جراحی سنتی برای بیمار به صرفه تر است.
- در هموروئیدکتومی با لیزر بیمار نیازی به پانسمان و استراحت بعد از عمل نخواهد داشت.
- زمان جراحی در هموروئیدکتومی با لیزر کوتاه بوده و از طرفی سرعت بهبودی بیمار بالا می باشد.
- هموروئیدکتومی با لیزر بدون خطر پرولاپس یا تنگی مقعد می باشد و در عین حال خطر عفونت بسیار کم است.
بیشتر بخوانید: پرولاپس رکتوم یا بیرون زدگی روده از مخرج چیست و چگونه درمان میشود؟
هموروئیدکتومی بسته
روش جراحی هموروئیدکتومی بسته، معمولا برای بواسیر داخلی استفاده می شود و در بیشتر موارد نیز موفقیت آمیز است. شرح عمل هموروئیدکتومی به این صورت است که برای برداشتن بافت هموروئید، زایده های هموروئیدی را با روشهای مختلف برش داده و سپس با استفاده از نخ، بافتهای اطراف بواسیر را بخیه میزنند.
هموروئیدکتومی باز
در هموروئیدکتومی باز، بافتهای هموروئید مانند روش هموروئیدکتومی بسته برداشته میشود، با این تفاوت که برش جراحی در سمت چپ ایجاد میشود و بدون بخیه باقی میماند. در این روش از جراحی هموروئیدکتومی، در صورتی که محل برش بواسیر مناسب نباشد یا احتمال عفونت بعد از جراحی زیاد باشد، معمولاً از روش ترکیبی هموروئیدکتومی باز و بسته برای درمان هموروئید استفاده میشود. درصد بهبودی و خطر هر دو روش برابر است، علاوه بر این احتمال درد مقعدی شدید برای هر دو نوع عمل هموروئیدکتومی باز و بسته نیز وجود دارد.
هموروئیدکتومی باز به عنوان یکی از درمانهای انتخابی برای هموروئید شناخته شده است. البته تصور میشود که جراحی هموروئیدکتومی باز با درد بیشتر پس از عمل و تاخیر در بهبود زخم در مقایسه با سایر روشهای مرسوم مانند هموروئیدکتومی بسته همراه باشد.
به‌طور کلی هموروئیدکتومی باز و بسته، از شایعترین روشهای جراحی هموروئیدکتومی میباشد اما همانطور که پیشتر نیز اشاره شد، این روشها دوره درمان طولانی و دردناک به همراه دارند.
هموروئیدکتومی رابربند (بستن نوار لاستیکی)
شرح عمل هموروئیدکتومی در روش رابربند به این صورت است که بوسیله یک دستگاهی که دارای چنگک میباشد، نوار لاستیکی دور تا دور بافت هموروئید، بسته میشود که بعد از چند روز به علت عدم خونرسانی، دچار نکروز، سیاه شدن و افتادن بافت هموروئید میشود. این روش با توجه به اینکه درد زیادی نیز دارد، به‌صورت سرپایی قابل انجام است و بواسیر در ۲ الی ۳ جلسه کنترل میگردد.
از معایب این روش از عمل هموروئیدکتومی این است که فقط برای هموروئیدهای درجه ۱ و ۲ (هموروئید هایی که معمولا با برنامه غذایی مناسب قابل کنترل است) بکار می رود. در ضمن این روش برای افرادی که دیابت دارند و نیز افرادی که دچار نقص ایمنی هستند باید با احتیاط انجام شود چون ممکن است عفونتهای تهدیدکننده حیات رخ دهد.
هموروئیدکتومی با تیغ جراحی و کوتر (روش سنتی)
در این روش از هموروئیدکتومی بواسیر، با توجه به اینکه بافت هموروئید با تیغ و کوتر برداشته میشود، خونریزی و دوره نقاهت طولانی تری دارد. کوتر با سوزاندن بافت ناحیه، منجر به احساس سوزش و آسیب به بافت سالم اطراف نیز خواهد شد که می توان به عنوان یکی از اصلی ترین معایب هموروئیدکتومی بواسیر به روش سنتی نام برد.
هموروئیدکتومی استاپلر
این روش درمان هموروئید تحت بیهوشی انجام میشود، اما روند بهبود آن در مقایسه با عمل هموروئیدکتومی سنتی سریعتر است. استابلر به معنی منگنه است.
شرح عمل هموروئیدکتومی به روش استاپلر: به این صورت که بوسیله یک سری نخهای جراحی، بافت هموروئیدی گرفته شده و داخل وسیله ای بنام استابلر کشیده میشود. این وسیله بافت را در خود گرفته، بریده و بخیه میکند. در این روش هموروئیدکتومی، هموروئیدهای درجه ۳ و ۴ هم قابل درمان هستند، بیمار درد کمتری را احساس میکند و نیز به طور سریع‌تری بهبود خواهد یافت، اما نکته قابل توجه این است که در مقایسه با سایر روشهای جراحی هموروئیدکتومی، امکان عود بیشتری دارد.
بیشتر بخوانید: هموروئیدوپکسی با استاپلر برای درمان بواسیر چگونه است؟
عمل جراحی هموروئیدکتومی با لیگاشور
در این روش Hemorrhoidectomy ، جراحان با استفاده از دستگاه لیگاشور که نوعی سیستم کواگولاسیون و هموستاز محسوب میشود، به درمان بیماری هموروئید می پردازند. اعتقاد بر این است که در هموروئیدکتومی با لیگاشور، این دستگاه ضمن ایجاد فیلـد عمـل عاری از خون و بستن کامل عروق خونریزی دهنده، آسیب حرارتی بسیار کمی هم به بافت های مجاور می رساند.
محققان طــی ســالیان اخیــر، در چنــدین مطالعه بــه مقایــسه پیامــدهای هموروییـدکتومی بـا لیگاشـور و سـایر روشهـا (عمدتاً هموروئیدکتومی باز یا بسته) پرداخته اند که برخی از آنها توانسته اند کاهش درد بعد از عمل با لیگاشور را ثابت کنند.
همچنـین تعدادی از این مطالعات نشان داده اند که میزان خونریزی حین هموروئیدکتومی با لیگاشور کاهش می یابد. استفاده از دستگاه لیگاشور، باعث میشود که دیگر نیازی به استفاده از بخیه های سنتی مانند نخ بخیه و غیره نباشد. همین مسئله، باعث میشود که در هموروئیدکتومی با لیگاشور از بروز عفونت های بعد از جراحی در ناحیه زخم و بخیه شده، جلوگیری شود.
مقایسه جراحی سنتی با لیزر
ناراحتی بعد از عمل جراحی هموروئیدکتومی یکی از نگرانی های بیمار است که فرد را مجبور به رد عمل جراحی میکند. عوامل متعددی در ایجاد ناراحتی بعد از عمل نقش دارند، از جمله روند بیهوشی، روش هموروئیدکتومی، التهاب پس از جراحی، عفونت ثانویه و اسپاسم مقعد و غیره.
همانطور که پیشتر اشاره شد، جراحی هموروئیدکتومی یکی از رایج ترین عملهای آنورکتال (مقعدی) است. اگرچه این مورد یک عمل جزئی در نظر گرفته میشود، اما دوره بعد از عمل طولانی بوده و عوارض و خونریزی بعد از عمل نیز قابل چشم پوشی نیست.
انجام عمل جراحی هموروئیدکتومی به روش سنتی، به عنوان بهترین راهکار پیشنهاد نمیشود بلکه بهترین راهکار هموروئیدکتومی با لیزر است، زیرا هیچ یک از خطرات و عوارض درمان با جراحی را ندارد. درمان با لیزر از طریق ترمیم عروق خونی و عصبی مانع از احساس درد و خونریزی در بیمار شده و امکان انتقال عفونت را به حداقل کاهش میدهد.
مراقبت های لازم بعد از جراحی هموروئیدکتومی
مراقبت بعد از جراحی هموروئیدکتومی میتواند در تسریع بهبودی و پیشگیری از عود مجدد بیماری نقش بسزایی داشته باشد. بعد از عمل جراحی Hemorrhoidectomy ، درد، شایعترین شکایت بیماران خصوصا در زمان اجابت مزاج است. البته ممکن است خونریزی مقعدی خفیفی نیز وجود داشته باشد.
- پزشک برای بهبود بیماری و نیز تسکین درد ناشی از عمل هموروئیدکتومی، داروهایی را تجویز میکند که ممکن است شامل آنتی بیوتیکها، مسکن ها و نرم کننده های مدفوع باشد تا به راحت تر شدن حرکات روده فرد کمک کند.
- برای تسکین درد و خارش و سوزش مقعد بعد از جراحی، از کرم هیدروکورتیزون بدون نسخه روی پوست ناحیه مقعد خود استفاده کنید.
- یکی از ملزومات مراقبت بعد از جراحی هموروئیدکتومی این است که برخی از پزشکان نشستن داخل آب گرم را جهت از بین بردن درد و اسپاسم عضلانی توصیه میکنند.
- طرز خوابیدن بعد از هموروئیدکتومی یکی از نکات مهمی است که باید به آن توجه داشت. بهترین انتخاب برای طرز خوابیدن بعد از هموروئیدکتومی، این است که بیمار به شکم خوابیده و یک بالشت کوچک نیز در زیر شکم قرار گیرد. همچنین خوابیدن به پهلو نیز توصیه می شود.
- تورم بعد از هموروئیدکتومی بواسیر میتواند چند روز تا یک هفته ادامه داشته باشد. تورم یک پاسخ طبیعی به جراحی Hemorrhoidectomy است و جای نگرانی نیست.
- یکی دیگر از موارد مراقبت بعد از جراحی هموروئیدکتومی، استفاده از کیسه یخ روی مقعد است که پزشکان آن را توصیه میکنند. این کار میتواند به کاهش تورم و درد کمک کند.
- تمیز کردن خود بعد از اجابت مزاج و شستشو در حمام یا دوش با سر دوش دستی. ناحیه مقعد به طور قابل توجهی خود تمیز شونده است و هرگز نیازی به صابون نیست.
- برای جلوگیری از یبوست بهتر است در رژیم غذایی خود آب کافی و مواد غذایی فیبردار بگنجانید. (چه بخوریم تا بواسیر از بین برود؟)
- پس از عمل هموروئیدکتومی، باید از حرکت خیلی سریع، بلند کردن اجسام سنگین، زور زدن در حین اجابت مزاج خودداری کرد.
- بیمار میتواند بیشتر فعالیت های روزانه خود را در عرض ۱ تا ۲ هفته پس از عمل جراحی هموروئیدکتومی سر بگیرد. پس از ۴ تا ۶ هفته، بیمار به اندازه کافی خوب خواهد بود که معاینه مقعدی را در طی یک قرار ویزیت بعدی پزشک تحمل کند.
⚠️ نکته قابل توجه این است که دوره نقاهت برای هر فردی متفاوت است و به عوامل مختلفی بستگی دارد. اما در نظر داشته باشید اگر مراقبت بعد از جراحی هموروئیدکتومی به درستی رعایت نشود، امکان عود هموروئید وجود دارد.
بیشتر بخوانید: بعد از عمل جراحی بواسیر چه باید کرد؟
عوارض و خطرات هموروئیدکتومی چیست؟
از عوارض هموروئیدکتومی می توان به : تنگی مقعد، مقعد مرطوب، بی اختیاری مقعد در دفع مدفوع و بی اختیاری دفع گاز از مقعد، عفونت ناحیه جراحی، خونریزی، درد شدید و بازگشت مجدد هموروئید اشاره کرد.
بیشتر بخوانید: خروج گاز زیاد از مقعد و علت باد معده زیاد چیست؟
منابع خارجی استفاده شده در این مقاله:
https://www.webmd.com/digestive-disorders/surgery-treat-hemorrhoids
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1421943/
سوالات متداول درباره عمل جراحی هموروئیدکتومی
هموروئیدکتومی عملی برای برداشتن هموروئید است و معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می شود که یک عمل جراحی بزرگ است و شما باید حداقل یک هفته بعد از کار مرخصی داشته باشید.
هموروئیدکتومی بسته بیشتر برای درمان هموروئید داخلی استفاده می شود و شامل برداشتن توده های هموروئیدی با استفاده از یک ابزار تیز مانند چاقوی جراحی، قیچی، کوتر الکتریکی یا حتی لیزر و سپس بسته شدن کامل زخم با بخیه قابل جذب است.
خونریزی، خارش، درد و اختلال در عملکرد مقعدی و حتی بی اختیاری
سلام کاش فیلم جراحی هموروئیدکتومی رو واقعی میذاشتین من میخام عمل کنم خیلی استرس دارم نمیدونم چیکار کنم هزینه لیزر خیلی زیاد هست؟اگه بیام کلینیک دکتر بهم میگن که هزینه درمان چقدر میشه حدودا؟
سلام دوست عزیز
به دلیل حساس بودن ناحیه امکان قرار دادن فیلم واقعی نیست. هزینه لیزر با توجه به هزینه های پنهان و جانبی جراحی بسیار مقرون به صرفه تر است . بله بعد از معاینه و ویزیت پزشک هزینه دقیق درمان را اعلام می کند.
من این عملو انجام دادم اما کاااااااش انجام نمی‌دادم.روزی هزاربارمیمیرم و زنده میشم.اینقدکه دردناکه.بخدا میدونستم اینقدردرد داره بقیه عمرمو یجوری با رعایت کردن رژیم غذایی بسرمیبردم
سلام دوست عزیز
بله متاسفانه عمل های جراحی سنتی همین عوارض را دارند به همین دلیل توصیه بیشتر پزشکان به درمان با لیزر است.