خونریزی مقعدی(رکتوم)، درمان، علائم، علت ها و پیشگیری

اگر بعد از دفع مدفوع در سرویس بهداشتی، روی دستمال کاغذی یا روی مدفوع خون مشاهده کردید نشانه ای از خونریزی مقعدی است. این خونریزی علت های متفاوتی دارد و خبر از وجود مشکلی در دستگاه گوارش میدهد اما نگران نباشید زیرا خونریزی از مقد مشکلی جدی نیست و به راحتی میتوان آن را درمان کرد.

اگر خونریزی شدید بود حتما به پزشک مراجعه کنید زیرا باعث ایجاد مشکلات دیگری می شود اما با درمان به موقع مشکلی پیش نمی آید.

علائم خونریزی مقعدی

یکی از نشانه های رایج خونریزی، مشاهده ی خون روشن در دستمال کاغذی یا مدفوع است. رنگ خون بسیار مهم است زیرا نشان دهنده ی محل خونریزی در دستگاه گوارش است. 

• خون روشن نشان دهنده آن است که  قسمت انتهایی دستگاه گوارش مانند رکتوم و کولون خونریزی کرده است.
• خون کمی تیره نشان دهنده ی آن است که خونریزی در روده ی کوچک نزدیک به کولون اتفاق افتاده است.
• مدفوع تیره و قیری رنگ نشانه ی آن است که شکم و یا روده ی کوچک خونریزی کرده است.

سایر علائم مانند:

• گیجی 
• بی حالی 
• سرگیجه
• درد رکتوم
• دل درد و گرفتگی شکم

چه عاملی باعث خونریزی مقعدی میشود

دلایل آن میتواند خفیف یا جدی باشد. علائم خفیف شامل:

• شقاق مقعدی، پارگی کوچکی در اطراف مقعد است.
• یبوست، باعث دفع مدفوع سخت و خشک میشود.
• بواسیر یا هموروئید، رگ های انتهایی مقعد و رکتوم هستند که متورم میشوند و باعث خونریزی مقعدی می شوند.
• پولیپ، زائده هایی هستند که در اطراف مقعد و کولون ظاهر میشوند و میتوانند خونریزی در هنگام دفع مدفوع شوند

 سایر دلایل جدی خونریزی مقعد مانند:

• سرطان مقعد
• سرطان کولون
• بیماری التهابی روده که شامل کولیت روده و بیماری کرون میشود.
• عفونت روده یا عفونتی که توسط باکتری ای به نام سالمونلا بوجود بیاید.

سایر دلایل اختلالات لخته شدن خون و واکنش های آلرژیک به انواع خاصی از مواد غذایی است.

چه زمان باید به دنبال درمان باشم

خونریزی شدید رکتال نیاز به درمان فوری دارد. اگر علائم زیر را داشتید سریعا به اورژانس مراجعه کنید:

• گیجی
• خونریزی مقعدی مداوم 
• بی حالی
• دل درد 
• تنفس سریع و پی در پی
• درد مقعدی شدید
• حالت تهوع شدید

اگر علائم خفیف تر مانند خونریزی کمتر داشتید به پزشک مراجعه کنید. به هر حال از آنجایی که خونریزی کم میتواند شدیدتر شود، درمان خیلی مهم است.

درمان خونریزی رکتوم

درمان آن بستگی به علت و شدت بیماری دارد. 

• اگر بر اثر بواسیر بوجود آمده باشد، درد آن با حمام آب گرم تسکین می یابد اما این راهی طعی نیست و فقط درد را تسکین میدهد.
• کرم های بدون نسخه نیز حساسیت را کاهش میدهند.

اگر درد بواسیر شدید باشد و بواسیر بزرگ باشد درمان ها شامل:

• لیزر
• رابربند
• جراحی

همانند بواسیر، شقاق مقعدی نیز میتواند علت آن باشد. درمان های آن شامل:

• مصرف نرم کننده مدفوع که از یبوست جلوگیری میکند و به درمان آن کمک میکند.
• مصرف آنتی بیوتیک ها که عفونت را از بین میبرند.

سرطان کولون نیاز به درمان طولانی مدت دارد مانند:

• جراحی
• شیمی درمانی 
• پرتو درمانی

درمانهای خانگی که از یبوست جلوگیری میکند و خونریزی رکتال را کاهش میدهد شامل:

• مصرف مواد غذایی پر فیبر(مگر اینکه پزشک خلاف آن را تجویز کرده باشد)
• ورزش کردن مداوم برای جلوگیری از یبوست
• تمیز نگه داشتن مقعد
• هیدراته ماندن(نوشیدن آب فراوان)

 تشخیص

پزشک راجع به علائم سوال می پرسد. سوال ها شامل:

• چه زمان متوجه اولین خونریزی شدید
• چه علائمی را تجربه میکنید
• مدفوع چه رنگی است

پزشک برای تشخیص بیماری از آزمایشات زیر استفاده میکند:

• وارد کردن انگشت به داخل مقعد برای بررسی بیماری مانند هموروئید
• آندوسکوپی که شامل وارد کردن یک لوله نرم دوربین دار به داخل مقعد است و پزشک میتواند نواحی آسیب دیده و محل خونریزی را مشاهده کند.
• سیگموئیدوسکوپی 
•  کولونوسکوپی
• آزمایش خون برای شمارش تعداد گلبول های قرمز تا مشخص شود چه میزان خون از دست رفته است.