سوءهاضمه یعنی چه ؟ معنی سوء هاضمه چیست؟ دُش گواری یا سوءهاضمه به انگلیسی: Indigestion تقریبا در هر فردی رخ میدهد و عادات غذا خوردن یا مشکلات گوارشی مزمن می تواند باعث سوء هاضمه شود. در ادامه راجب سوء هاضمه، علائم، دلایل، درمان و تشخیص آن صحبت خواهیم کرد. سوءهاضمه باعث موارد زیر می شود:
علائم
- احساس سیری و تمایلی به خوردن غذا ندارید.
- بعد از خوردن یک وعده ی غذایی ساده بیش از اندازه احساس سیری می کنید.
- احساس سوزش در معده و مری
- احساس گزگز در معده
- خروج بیش از اندازه ی گاز و باد گلو
علائم شدید را نادیده نگیرید و در صورتی که یکی از علائم زیر را تجربه می کنید سریعا به پزشک مراجعه کنید:
- استفراغ شدید
- خون در استفراغ و رنگ استفراغ قهوه ای است
- کاهش وزن بدون علت
- مدفوع تیره
- مشکل در بلع غذا
دلایل سوءهاضمه
- گاهی اوقات به دلیل خوردن بیش از اندازه یا خوردن سریع رخ میدهد.
- غذاهای تند و چرب خطر ابتلا را افزایش میدهند.
- دراز کشیدن بلافاصله بعد از غذا خوردن، هضم غذا را دشوار میکند.
- سیگار کشیدن
- مصرف بیش از اندازه ی الکل
- عوارض جانبی برخی داروها
- عادات غذایی و سبک زندگی
داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن از داروهایی هستند که عوارض جانبی دارند. سوء هاضمه به دلیل بیماری های زیر نیز ایجاد می شود:
- بیماری ریفلاکس اسید
- سرطان معده
- ناهنجاری های مجاری لوزالمعده یا مجاری صفراوی
- زخم معده
زخم معده زخم هایی هستند که در قسمت انتهایی معده، ابتدای مری یا اثنی عشر ظاهر می شوند و به دلیل التهاب باکتری پیلوری( باکتری مفید در بدن) ایجاد می شوند.
گاهی اوقات سوء هاضمه بدون هیچ دلیلی در بدن رخ میدهد که معمولا بر اثر تحرک عضلات به زور غیرطبیعی و فشرده شدن معده(جایی که غذا در آن هضم شده) اتفاق می افتد.
درمان سوء هاضمه
داروهای بسیاری برای درمان سوءهاضمه وجود دارد اما امکان دارد عوارض جانبی نیز به همراه داشته باشد. به عنوان مثال آنتی اسیدها به خنثی کردن اسید معده کمک میکنند اما باعث عوارضی همچون یبوست و اسهال میشوند.
مطلب مرتبط: درمان سوء هاضمه
داروی سوء هاضمه
آنتاگونیست های گیرنده مانند اسید معده را کاهش میدهند و در اکثر اوقات عوارض را به همراه ندارند اما گاهی اوقات موارد زیر رخ میدهد:
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- حساسیت و خارش
- یبوست
- سردرد
- خونریزی و کبودی
پروکینتیک که نوعی داروی بدون نسخه است میزان فعالیت دستگاه گوارش را افزایش میدهد و از سوء هاضمه جلوگیری میکند. برخی از این داروها منجر به بروز موارد زیر می شود:
- افسردگی
- اضطراب
- حرکات غیر ارادی یا اسپاسم معده
- خستگی
مهارکننده های پمپ پروتون میزان اسید معده را کاهش میدهند اما از پروکینتیک قوی تر هستند و عوارض آن شامل:
- حالت تهوع و استفراغ
- یبوست
- اسهال
- سرفه
- سردرد
- کمر درد
- سرگیجه
- دل درد
سبک زندگی
دارو تنها راه درمان نیست و و میتوان با انجام برخی کارها در زندگی روزمره از شر علائم سوءهاضمه خلاص شد. به عنوان مثال:
- وعده های غذایی کوچکتری مصرف کنید.
- از مصرف غذاهای تند و چرب خودداری کنید.
- آهسته غذا بخورید.
- قبل از دراز کشیدن غذا نخورید.
- در صورتی که سیگاری هستید آن را ترک کنید.
- در صورت اضافه وزن، وزن خود را کاهش دهید.
- مصرف نوشیدنی های کافئین دار و الکل دار را کاهش دهید.
- زیاد استراحت کنید.
- از مصرف داروهایی که باعث ایجاد حساسیت در آستر شکم می شود پرهیز کنید.
- از میزان استرس خود بکاهید. میتوانید این کار را با تمرین یوگا یا سایر ورزش های مربوطه انجام دهید.
تشخیص سوءهاضمه
- پزشک از بیمار راجب سابقه ی بیماری و عادات غذایی سوال میپرسد.
- معاینه صورت میگیرد.
- پزشک از شکم بیمار تصویربرداری میکند تا هرنوع عامل غیرعادی را در دستگاه گوارش ببیند.
- امکان نمونه برداری از خون و مدفوع برای تشخیص زخم معده وجود دارد.
- امکان آندوسکوپی برای بررسی عامل غیرعادی در دستگاه گوارش وجود دارد.
آندوسکوپی وارد کردن یک لوله ی نرم دوربین دار از طریق دهان به دستگاه گوارش است و دوربین میتواند از داخل دستگاه گوارش تصویربرداری کند و هرنوع عامل غیر عادی را شناسایی کند. همچنین در این روش میتوان از قسمت هایی از دستگاه گوارش نمونه برداری کرد و برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاد. در آندوسکوپی میتوان موارد زیر را شناسایی کرد:
- رفلکس ازوفاژیت
- زخمها
- بیماری های التهابی
- سرطان عفونی
مراقبت
سوء هضم ضعیف یکی مشکلات رایج است اما نباید سوء هاضمه ی های زیر را نادیده گرفت:
- مزمن
- شدید
- سوء هاضمه ای که با دارو درمان نمی شود.
اگر بیماری درمان نشود، علائم آن کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار میدهد. اگر نمی توانید این بیماری را در خانه درمان کنید با پزشک راجب این مسئله صحبت کنید.
سیگار خیلی تاثیر داره
من همیشه قسمت بالای شکمم احساس درد و سوزش و ناراحتی داشتم حتی تا نافم هم دردمیکرد که برای تشخیص رفتم دکتر بهم گفتن یکی از علائم سوء هاضمه در زنان همین هست و ینی من الان سوء هاضمه دارم؟ اخه بقیه علائمی که گفتین رو حس نمکینم
سلام دوست عزیز
بله مواردی که گفتین علائم سوء هاضمه می باشد و با رعایت نکاتی که در این مطلب گفته شده قابل درمان است. در صورت تشدید علائم و بروز درد و ناراحتی یه یک متخصص مراجعه نمایید.
سلام برای سوء هاضمه به من پروبیوتیک دادن ایا درسته مصرف کنم؟ میشه بگین داروهای سوء هاضمه کدامند ؟؟؟
سلام دوست عزیز
داروهای آنتی اسید، داروهای آنتی بیوتیک و ضد افسردگی در دوز پایین جزو داروهای سوء هاضمه می باشند.
من یه مدت خیلی عصبی میشم و استرس دارم اصلا اشتهایی به غذا ندارم و همیشه احساس سیری دارم همزمان دلشوره و حالت تهوع و احساس نفخ هم دارم ایا این موارد علائم سوء هاضمه عصبی هستندو چطوری درمان میشم؟
سلام دوست عزیز
مواردی که گفتید علائم سوء هاضمه عصبی می باشد و برای درمان آن باید بدن خود را هیدراته نگه داشته و از نوشیدنی های گیاهی مثل چای زنجبیل یا چای نعناء و اسطوخودوس استفاده کنید. همچنین برای پیشگیری از این حالت کافئین نخورید و استرس خود را مدیریت کنید.
من رفلاکس معده داشتم و بخاطر اون سوء هاضمه م گرفتم الان هم احساس میکنم که سوء هاضمه عصبی هم دارم میشه راهنمایی کنید که برای درمان سوء هاضمه معده چه دارویی خوبه ؟
سلام دوست عزیز
بهتر است وعده های غذایی خود را کوچک تر و در تعداد دفعات بالا تقسیم کنید. آرام و آهسته غذا بخورید و از خوردن غذاهای دارای اسیدیته اجتناب کنید. ترک سیگار، الکل و نوشیدنی های دارای کافئین از عوامل موثر در درمان سوء هاضمه معده می باشد.
سلام ، من بعد از خوردن غذا احساس خفگی ، استرس ، و گرفتگیه عضلات پشت گردنم میشم ، اولا خیلی شدید بود ولی الان یکم بهتر شدم ، و در مدفوع هم لکه هایه سفید هست ، الانم از گردنم تموم شده ، زده به پاهام گرفتگی عضله و گلوم هم دل دل میزنه علتش چیست
سلام دوست عزیز
ممکن است شما به «دیسفاژی (Dysphagia)» یا اختلال بلع دچار باشید . علت مشاهده لکه های سفید در مدفوع هم می تواند در اثر عفونت روده ای، انگل، عفونت های قارچی، سنگ کیسه صفرا، مشکلات کبدی و … باشد که باید توسط پزشک و آزمایشات تشخیص داده شود.
سلام من بعضی اوقات سوزش سر دل دارم ک بعضی وقتا شدید و گاهی اروم تره و اینکه هر موقع دراز میکشم حتی زمانی ک گرسنه نیستم معده ام سر و صدا میکنه دکتر رفتم یه دوره اما زیاد تغییر نکرد حدود ۵ روزه پزشکم داروهامو عوض کرده دایمیتکون امپرازول لیبروسی شربت رکولیک ولی تغییری حس نمیکنم مشکلم جدیه؟
سلام دوست عزیز
آیا نفخ شکم و یا گاز روده بیش از حد هم دارید؟ ممکن است این علائم بر اثر استرس و یا مواد غذایی که مصرف می کنید باشد. در صورت تداوم حتما به پزشک گوارش مراجعه نمایید.
سلام روزتون بخیر من گاهی اوقات دل درد شدید دارم همراه با معده درد خیلی زیاد و گاز معده بیش از حد البته خیلی کم پیش میاد که حالت تهوع پیدا کنم و رنگ پریده هم بشم آیا اینا میتونه علائم سوٕ هاضمه باشه؟
سلام دوست عزیز
بله می تواند نشانه سوء هاضمه یا بیماری های دیگر مثل IBS ، کرون روده، سلیاک و … باشد که باید معاینه شوید و آزمایشات لازم را انجام دهید.
سلام من بعد از هر وعده غذایی دچار تپش قلب میشم ک ۹۰ تا ۱۰۰ تا در دقیقه میزنه در حال نشسته و اذیتم میکنه پیش دکتر قلب رفتم گفت قلبم مشکل نداره قرص پروپرانول ۱۰ روزی سه بار داد بهم خوردم قرص تموم شد باز تپش قلب دارم . رفتم پیش دکتر گوارش قرص دایجستیو داد بهم استفاده کردم ولی خوب نشدم یبوست هم هستم لطف میکنین
سلام دوست عزیز
این که چرا بعد از غذا خوردن دچار تپش قلب می شویم؟ معمولاً به دلیل زیاده روی در خوردن غذاهای چرب و یا شیرین است که به دلیل تغییر سریغ قند خون می باشد. اما این موضوع علت های دیگری هم دارد شاید رژیم غذایی نادرستی دارید و از ادویه های تند یا کافئین زیاد استفاده می کنید. بهتر است غذا را بدون استرس و در آرامش بخورید. داروی خاصی مصرف می کنید؟
اما در بیشتر مواقع تپش قلب بعد از غذا به خاطر پرخوری است. در زمان هضم غذا تعداد ضربان قلب بالا رفته زیرا اگر معده نتواند به درستی عمل هضم را انجام دهد ورم کرده و به دیافراگم و قلب را که بالای آن قرار دارد فشار وارد کرده و قلب با تپش بیشتر واکنش خود را به این فشار نشان می دهد.
سلام وقت بخیر
من ۱۹ سال سن دارم و پسرم .
۳ ساله گه ورزش حرفه رو گذاشتم کنار و وزنم حدود ۸۶ کیلو شده بود برای همین تصمیم گرفتم خیلی کم کنم غدامو و اینقدر کم کردم و در طول روز به خودم فشار میارم که غدا نخورم گاهی اوقات معدم میسوزه و وزنمم الان ۷۷ کیلوهه . مشکلم اینه نفخ معدم خیلی خیلی زیاد شده و به نظرتون دلیلش اینه در ضمن استرس هم زیاد دارم
راه حلش چیه؟
ببخشید زیاد نوشتم
سلام دوست عزیز
غذا نخوردن و احساس گرسنگی کشیدن خود عوارض زیادی دارد که زیاد به نفخ معده مربوط نیست. نفخ معده معمولاً در اثر سریع و یا عجله غذا خوردن، جویدن ادامس، استرس، خابیدن بلافاصله بعد از شام می باشد که با احساس سیری و سنگینی همراه است.
اما اینکه مدت طولانی غذا نخوردید ممکن است باعث اسیب به معده و یبوست و سایر مشکلات گوارشی شوید. بهتر است به یک متخصص تغذیه یا گوارش مراجعه نمایید و رژیم های غذایی سنگین سرخود نگیرید.
بادرود من ۵ سال با ۴ ماه هست که رو دل دارم اکنون چند روزی هست که عرق نعنا مینوشم برای درمان رو دل کردن خودم میخواستم بدانم شما میفرمایید من تا کی عرق نعنا بنوشم ببینم رودل کردن من را خوب میکند اگر خداوند بخواهد پس از آن اگر خداوند بخواهد می‌خواهم کپسول دارویی رودل کردن کیمیاگر بخرم
سلام دوست عزیز
بهتر است سرخود عرقیجات مصرف نکنید و برای تشخیص دقیق تر و درمان اصولی حتما به یک متخصص گوارش مراجعه نمایید.
سلام من اکثر اوقات بعد غذا احساس سنگین بودن معده رو دارم حتی بعد چندین ساعت بعد غذا این احساس رو دارم بعضی اوقات احساس داغ شدن معده . سوزش سر معده . و تنگی نفس رو دارم آیا این بیماری سوءهاضمه هست؟
سلام دوست عزیز
بله مواردی که گفتین علائم سوء هاضمه بوده ولی بدون ویزیت و معاینه نمی توان تشخیص دقیقی داد و باید به متخصص گوارش مراجعه نمایید.
سلام من خانمی ۲۱ ساله هستم بعد از خوردن غذا نفخ،درد قفسه سینه،آروغ،ترش کردن معده،سوزش معده،درد شکم دارم…هر بار یکی از این علائم را دارم…چند ساعت که از خوردن غذام بگذره بهتر میشم مثلا صبح ها وقتی از خواب بیدار میشم خوب هستم
سلام دوست عزیز
ممکن است مشکل رفلاکس معده داشته باشید که اسید معده به داخل مری برمی گردد. چاقی، سیگار کشیدن، ورزش نکردن، مصرف الکل و قهوه، داروهای خاص مثل داروهای ضدافسردگی، مسکن ها، ارامبخش هااین مشکل را شدیدتر می کند. بهتر است با اصلاح سبک زندگی و رعایت این موارد سوزش سر دل را پس از خوردن غذا کم کنید و سعی کنید هنگام غذا خوردن صاف بنشینید و قوز نکنید. پیاز خام یکی از دلایل بدتر شدن این حالت هست و اگر احساس می کنید با خوردن پیاز خام یا غذاهایی که پیاز دارند این حالت بدتر می شود از مصرف آن خودداری کنید.
سلام خوبید خسته نباشید من مدتی نفخ معده دارم اسید معدمم زیاد هرشب باید موقع خواب فاموتیدین بخورم شکمم زیاد کار نمیکنه انگار یکم یبوست دارم دکتر رفتم بهم شربت منیزیم و دایمیتیکون داده البته نفخ معدم موقع که غذا میخورم شروع میشه
سلام دوست عزیز
فاموتیدین برای زخم های گوارشی و رفلاکس معده مصرف می شود. با توجه به اینکه یبوست دارید ابتدا یبوست خود را کنترل کنید و داروهای ملین و غلات و فیبر و مایعات مصرف کنید. برای تشخیص دقیق تر به یک متخصص گوارش مراجعه کنید و آزمایشات لازم را انجام دهید.