بیماری کرون ؛ دلایل، علائم، روشهای درمان و تشخیص

بیماری کرون یک بیماری التهابی روده است. محققان مطمئن نیستند که آغاز این بیماری چه زمان بوده است. با وجود پیشرفت های پزشکی هنوز هیچ درمانی برای آن وجود ندارد. این بیماری در روده ی بزرگ و کوچک بوجود می آید و میتواند هر قسمتی از دستگاه گوارش از دهان تا مقعد را تحت تاثیر قرار دهد.

 علائم آن متنوع و متفاوت است و در طول زمان تغییر میکند. در شرایط حاد، این بیماری تهدید کننده ی زندگی و عوارض آن شدیدتر است.

دلایل

علت اصلی آن مشخص نیست اما عوامل زیر در ابتلا به آن تاثیر گذار است:

• سیستم ایمنی
• ژنتیک
• محیط زندگی

 طبق تحقیقات  برخی علائم بیماری را تشدید میکند مانند:

• سیگار کشیدن
• سن
• درگیری رکتوم با بیماری دیگری 
• مدت زمان ابتلا به بیماری

افراد با بیماری کرون احتمال ابتلا به عفونت روده از باکتری، ویروس، انگل و قارچ را دارند که منجر به تشدید علائم و ایجاد عوارض می شود. خیلی مهم است که این عفونت ها شناسایی و به درستی با داروهای ضد قارچی درمان شوند تا از عوارض بیشتر جلوگیری کنند.

علائم بیماری کرون

 

علائم بیماری به تدریج توسعه می یابد. علائم مشخص در طی زمان بدتر میشود. اگرچه ممکن است که علائم به طور ناگهانی بروز کنند اما این مورد نادر است. اولین علائم:

• اسهال
• گرفتگی شکم
• خون در مدفوع
• تب
• خستگی و بی حالی 
• از دست دادن اشتها
• احساس اینکه روده ها پس از دفع مدفوع به طور کامل تخلیه نشده است.
• احساس نیاز مکرر به دفع مدفوع

 

امکان این وجود دارد که علائم را با شرایط زیر اشتباه بگیرید:

• مسمومیت غذایی
• ناراحتی معده
• آلرژی

اگر این علائم ادامه دار بود حتما  به پزشک مراجعه کنید. علائم با پیشرفت بیماری شدیدتر میشود. علائم دردساز شامل:

• فیستول که باعث درد و زهکشی در نزدیک مقعد میشود.
• ایجاد زخم که ممکن است در هرجا از دهان تا مقعد ظاهر شود.
• التهاب مفاصل و پوست
• تنگی نفس یا کاهش توانایی در ورزش کردن در اثر کم خونی

پس از انجام چندین آزمایش و بررسی علائم پزشک بیماری را تشخیص میدهد. ممکن است پزشک آزمایشات را چندین بار تکرار کند تا بافت بیمار و پیشرفت بیماری را بررسی کند.

درمان بیماری کرون

درمان برای این بیماری وجود ندارد اما می توان آن را کنترل کرد. درمان هایی وجود دارد که میتواند علائم شدید و مداوم را کاهش دهد.

درمان دارویی

داروهای زیادی برای درمان کرون وجود دارد. داروهای ضد اسهال و ضد التهاب مورد استفاده قرار میگیرد. درمان دارویی بسته به موارد زیر دارد:

• علائم 
• مدت بیماری
• میزان حاد بودن شرایط
• پاسخگویی بدن به درمان

داروهای ضد التهابی

دو نوع اصلی داروهای ضد التهابی که بیشترین استفاده را دارند

• ۵ آمینوسالیسیلات 
• کورتیکواستروئیدهای خوراکی 

ضد التهاب اولین دارویی است که برای درمان استفاده میشود.این داروها زمانی مصرف می شوند که علائم خفیف و بیماری تشدید نشده است. کورتیکواستروئیدها برای علائم شدید استفاده میشود اما باید برای مدت زمان کوتاهی مصرف شود.

سیستم ایمنی

 داروهایی که به عنوان سیستم نقص ایمنی شناخته میشوند، التهاب را کاهش میدهند و پاسخ سیستم ایمنی را محدود میکنند.

آنتی بیوتیک

برخی پزشکان بر این باورند که آنتی بیوتیک ها علائم بیماری کرون را کاهش میدهند و برخی از آنها برای بیماری محرک اند. 

به عنوان مثال:

• آنتی بیوتیک ها، فیستول را که اتصالات غیر طبیعی بین بافت ها هستند و منجر به بیماری کرون میشوند را زهکشی کرده و بهبود میدهند.
• آنتی بیوتیک ها همچنین هر نوع باکتری بدی را که در روده زندگی میکند و در ایجاد التهاب و عفونت نقش دارند را میکشد.

رژیم غذایی

این خیلی مهم است که بهترین راهکار را پیدا کرده و غذاهایی را که موجب تشدید علائم میشود را حذف کنید. تغییر سبک زندگی و رژِیم به کاهش علائم کمک میکند. بیماران نیازمند:

• تنظیم میزان فیبر مصرفی: برخی افراد نیازمند یک رژیم غذایی پر فیبر یا پر پروتئین هستند اما در برخی دیگر مصرف این مواد علائم را بدتر میکند.
• محدود کردن مصرف چربی: بیماری کرون ممکن است در توانایی بدن در تجزیه و جذب چربی اختلال ایجاد کند. فزونی چربی از روده ی کوچک به روده ی بزرگ منتقل شده و منجر به اسهال میشود.
• محدود کردن میزان لبنیات: امکان اینکه بدن فرد عدم تحمل لاکتوز را نداشته باشد وجود دارد بنابراین در هنگام بیماری کرون، گوارش برخی از محصولات لبنیاتی دشوار است. مصرف لبنیات منجر به ناراحتی معده، گرفتگی شکم و اسهال در برخی افراد میشود.
• نوشیدن آب: بیماری کرون بر روی توانایی جذب آب از روده ی بزرگ اثر میگذارد که منجر به کم آبی میشود. احتمال کم آبی در مواقع اسهال و خونریزی بالا است.

درمان خانگی بیماری کرون

درمان های جایگزین برای بیماری کرون شامل موارد زیر است:

• پروبیوتیک ها: باکتری های زنده ای هستند که به ساختن باکتری های جدید در روده کمک میکنند. همچنین پروبیوتیک ها از و ناراحتی معده و تشدید بیماری جلوگیری می کنند.
• پربیوتیک:  در مارچوبه ، موز ، کنگر فرنگی و تره فرنگی یافت میشوند و باکتریهای خوب روده را تغذیه و تعداد آنها را افزایش میدهند. 
• روغن ماهی: روغن ماهی سرشار از امگا ۳ است. ماهی های چرب مانند سالامون و ماهی خال مخالی سرشار از امگا ۳ است.
• مکمل: گیاهان، ویتامین ها و مواد معدنی، علائم بسیاری از بیماری ها را کاهش میدهند.
• آلوورا: گیاه آلوورا خاصیت ضد التهابی دارد و برای کرون درمان مناسبی است.
• طب سوزنی: این روش قرار دادن سوزن در پوست برای تحریک نقاط مختلف بدن است. یک تئوری بیان میکند که طب سوزنی، مغز را به آزاد کردن اندورفین ها و مواد شیمیایی وادار میکند و درد را مسدود کرده و منجر به قوی  تر شدن سیستم ایمنی میشود.

جراحی

جراحی آخرین روش درمان است و پزشک یکی از جراحی های زیر را پیشنهاد میدهد:

• جراحی پلاستیک: طول روده را کوتاه یا بلند میکند و میزان زخم و آسیب بافت را کاهش میدهد.
• برداشتن روده: پروتئین های آسیب دیده ی روده برداشته میشوند و قسمت های سالم به یکدیگر بخیه میخورند.
• استومی: سوراخی ایجاد میشود تا مواد بدن بتواند ضایعات را دفع کند. 
• کولکتومی: برداشتن قسمت های آسیب دیده ی روده است.
• پروکتوکولکتومی:  برداشتن روده یا رکتوم است و اگر این جراحی انجام شود، بیمار نیازمند کولوستومی(ایجاد سوراخی برای دفع مواد زائد) است. 

بیماری کرون و کولیت روده

کرون و کولیت روده از انواع بیماری التهابی روده است که ممکن است به دلیل شباهت به هم اشتباه گرفته شوند. مشخصات مشابه آنها:

• علائم اولیه ی آنها مشابه است که شامل: اسهال، دل درد و گرفتگی شکم، خونریزی مقعدی، کاهش وزن و خستگی و بیحالی.
• بیشتر در بین سنین ۱۵ تا ۳۵ سال و افراد با سابقه ی خانوادگی بیماری التهابی روده، ظاهر میشود.
• مرد و زن را به طور مساوی تحت تاثیر قرار میدهد اما بیشتر به سن بستگی دارد.
• براساس سالها تحقیقات پزشکان هنوز قادر به تشخیص علت بیماری نشده اند. در هر دو مورد سیستم ایمنی بیش فعال نقش دارد اما عوامل دیگر نیز موثرند.

تفاوت آنها:

• کولیت روده، روده را تحت تاثیر قرار میدهد اما کرون میتواند هرجای دستگاه گوارش از دهان تا مقعد را تحت تاثیر قرار دهد.
• کولیت روده، بیرونی ترین بافت روده را که مخاط نامیده میشود تحت تاثیر قرار میدهد اما کرون همه ی لایه های بافت از سطحی ترین قسمت تا عمقی ترین قسمت را تحت تاثیر قرار میدهد.
• کولیت روده فقط یکی از التهابات روده است و انواع زیادی از کولیت وجود دارد اما همه ی آنها یک نوع التهاب را در روده ی کوچک ایجاد نمیکنند.

بیماری کرون در کودکان

بیشتر افراد در سن ۲۰ تا ۳۰ مبتلا اما میتواند در کودکان بین سنین ۱ تا ۴ سال نیز بروز کند.

بیماری کرون که فقط در قسمت روده مشکل ایجاد میکند بین کودکان و نوجوانان نیز رواج دارد. این بدان معنا است که تشخیص کرون و کولیت روده در کودک دشوار است مگر اینکه علائم دیگری را بروز دهد. درمان مناسب برای این بیماری در کودکان بسیار مهم است زیرا از رشد کودک جلوگیری کرده و استخوان ها را ضعیف میکند. حتی منجر به اختلالات عاطفی در زندگی کودک میشود. درمان ها شامل:

• آنتی بیوتیک
• آمینوسالیسیلات
• سیستم های نقص ایمنی
• استروئیدها
• تغییر رژیم

تشخیص

 پزشک از انواع آزمایشات برای تشخیص استفاده میکند: 

• آزمایش خون به شناسایی مشکلات احتمالی مانند کم خونی و التهاب کمک میکند.
• آزمایش مدفوع به شناسایی خون در دستگاه گوارش کمک میکند.
• امکان دارد پزشک آندوسکوپی را برای تصویربرداری بهتر از داخل و قسمت بالایی دستگاه گوارش پیشنهاد دهد.
• ممکن است پزشک کولونوسکوپی را برای آزمایش روده ی بزرگ پیشنهاد دهد.
• سی تی اسکن و تصویربرداری.
• پزشک توسط آندوسکوپی و کولونوسکوپی از روده نمونه برداری میکند که بیوپسی نامیده میشود.