خونریزی از مقعد یکی از نشانه های بیماری بواسیر و سرطان رکتوم است. بواسیر یا هموروئید از شایع ترین بیماری های نشیمنگاهی می باشد اما با این حال که بسیاری از بزرگسالان در طول زندگی خود دچار بواسیر می شوند اطلاعات و آگاهی در مورد این بیماری به اندازه کافی نبوده و ممکن است شخص مبتلا بیماری خود را با سرطان روده بزرگ یا سرطان مقعدی اشتباه بگیرد. البته برخی علائم مشابه می تواند موجب این تشخیص اشتباه شود. پس با پرتوکلینیک همراه باشید تا در ادامه به مقایسه ی پرولاپس رکتوم با بواسیر و تفاوت بواسیر و سرطان مقعدی بپردازیم.
سرطان مقعد و هموروئید دو بیماری متمایز هستند که با علائم مشابهی که دارند باعث سردرگمی افراد می شوند.به همین دلیل درک تفاوت های این دو بسیار مهم است و لازم است که با تشخیص علائم و نشانه های هر دو آن ها را با هم اشتباه نگیریم.
از دغدغه های اصلی بیماران و افراد مبتلا به بواسیر اینست که اصلا آیا بین بواسیر و سرطان ارتباطی وجود دارد یا خیر؟ باید بگوییم که هیچ رابطه ای بین این دو وجود ندارد و بواسیر نمی تواند موجب سرطان شود. طبق گزارش سایت healthmatch :
No, hemorrhoids are a medical condition that is entirely different from cancer. Cancer is uncontrolled growth by abnormal cells, whereas hemorrhoids are swollen tissues that cause painful and itchy sensations. Hemorrhoids cannot cause cancer.
هموروئید کاملاً با سرطان متفاوت است. سرطان رشد کنترل نشده توسط سلول های غیرطبیعی است، در حالی که هموروئید بافت های متورم شده ای است که باعث ایجاد احساس درد مقعد و خارش مقعد می شود. هموروئید نمی تواند باعث سرطان شود.
بواسیر و سرطان مقعدی چه تفاوتی با هم دارند؟
علائم اولیه بواسیر حرکات دردناک یا ناراحت کننده روده، خارش شدید و خون در مدفوع یا خونریزی اطراف مقعد است. در مورد پرولاپس هموروئید داخلی، ممکن است بتوانید بیرون زدگی نرم از مقعد را نیز احساس کنید.
سرطان مقعد سرطانی است که در داخل یا اطراف مقعد یا روده بزرگ قرار دارد. سرطان مقعد به طور قابل توجهی با هموروئید متفاوت است، اگرچه دارای علائم تقریباً یکسان با هم هستند.
خونریزی شایع ترین علامتی است که بین سرطان مقعد و هموروئید مشترک است.
سایر علائم مشترک شامل خون در مدفوع، اجابت مزاج دردناک یا تنسموس (احساس نیاز به اجابت مزاج در حالی که روده شما خالی است و چیزی برای تخلیه وجود ندارد) است .
سرطان مقعد همچنین ممکن است علائمی مانند کاهش وزن بی دلیل، انسداد روده، کم خونی (از دست دادن خون) و خستگی قابل توجه را ایجاد کند. این علائم در مورد هموروئید رایج نیست، بنابراین اگر برخی از این علائم را در خود مشاهده می کنید به پزشک خود اطلاع دهید.
علت هموروئید چیست
هر عاملی که باعث فشار به رگ ها و عروق خونی ناحیه مقعد و اطراف آن شود، مانند اسهال مزمن یا یبوست، رژیم غذایی کم فیبر، چاقی، زور زدن بیش از حد در طول اجابت مزاج، یا نشستن برای مدت طولانی احتمال ابتلا به هموروئید را افزایش میدهد. بارداری نیز یکی دیگر از علل ابتلا به بواسیر می باشد و به دلیل فشار وارده در این دوران اکثر خانمها آن را تجربه می کنند.
علت سرطان مقعدی چیست
بیماری سرطان در اثر رشد و تقسیم کنترل نشده سلول های غیر طبیعی ایجاد می شود و با حمله این سلول ها به بافت های اطراف باعث اختلال در کارکرد طبیعی رگ ها و اندام ها می شود. سرطان می تواند علت های زیادی داشته باشد از جمله : سیگار کشیدن، افزایش سن، سابقه سرطان در خانواده، امواج، ویروس ها، چاقی بیش از اندازه، تماس با مواد شیمیایی سرطان زا، برهم خوردن تعادل هورمون ها در بدن، ژنتیک و التهاب مزمن است.
تشخیص هموروئید و سرطان چه تفاوتی با هم دارند؟
سرطان و بواسیر اگرچه علائم مشابهی دارند، اما هموروئید و سرطان مقعد دو بیماری بسیار متفاوت با علل و درمان های بسیار متفاوت هستند که روند تشخیص برای این دو بیماری نیز متفاوت است. در ادامه با نحوه تشخیص هر یک از این بیماری ها آشنا می شویم:
تشخیص بواسیر: پزشک می تواند با بررسی ناحیه آسیب دیده، بواسیر را با معاینه دیداری یا فیزیکی به راحتی تشخیص دهد. برای تشخیص هموروئید داخلی ممکن است پزشک انگشت خود را داخل مقعد فرو کند تا پوکه هموروئید را احساس کند. برای راحتی بیشتر از یک روغن چرب برای اینکار استفاده می کند.
تشخیص سرطان: تنها با بررسی سلول های بافت های مشکوک امکان پذیر است. پزشک باید قطعه کوچکی از بافت را به عنوان نمونه برش دهد و برای بررسی به آزمایشگاه بفرستد تا ساختار سلولی آن زیر میکروسکوپ بررسی شود. این نمونه برداری چون با استفاده از بی حس کننده و لیدوکائین استفاده می شود یک فرایند بدون درد می باشد.
درمان هموروئید و سرطان چه تفاوتی با هم دارند؟
جراحی یکی از قدم های درمان سرطان است، برخی بیماران قبل از عمل، درمان نئوجذب (متشکل از شیمی درمانی و پرتودرمانی) را انجام میدهند. در صورتی که بواسیر را می توان با روش هایی مثل حمام آب گرم، تغییر رژیم غذایی، ورزش کردن، نرم کننده ی مدفوع و داروها درمان نمود. البته درمان اصلی هموروئید با لیزر و یا جراحی انجام می شود.
بیمارانی که به هموروئید مبتلا هستند پس از درمان به زندگی عادی خود ادامه میدهند اما متاسفانه افرادی که سرطان دارند، به خصوص در نوع ۳ و ۵ عمر کوتاه تری دارند. بیماران با درجه ی ۳ حدود ۵۳%-۸۹% ۵ سال و درجه ی ۵ حدود ۱۱% ۵ سال عمر میکنند. به هرحال درمان این امکان را برای بیمار فراهم میکند که بیشتر زندگی کند.
مقایسه ی سرطان رکتوم با بواسیر
رکتوم قسمت انتهایی روده است که به روده ی بزرگ متصل میشود و در آخر به مقعد منتهی میشود. کار اصلی رکتوم مانند روده بزرگ ذخیره مدفوع و آماده سازی برای دفع مدفوع است. ، سه لایه دیواره رکتال به شرح زیر است:
- مخاط: این لایه، دیواره ی رکتال را از سطح داخلی جدا می کند. مخاط از غدد ترشح میشود تا به عبور مدفوع کمک کند.
- پروپریا عضلانی: این لایه میانی از ماهیچه هایی تشکیل شده است که به رکتوم کمک می کند تا شکل و ظاهر مدفوع را نگه داشته و آن را تخلیه کند.
- مزورکتوم: این بافت، چربی روده را احاطه کرده است.
علاوه بر این سه لایه ، یکی دیگر از اجزای مهم روده بزرگ غدد لنفاوی است. غدد لنفاوی بخشی از سیستم ایمنی بدن است و با باکتری و ویروس مبارزه میکند که ممکن است برای بدن مضر باشد. غدد لنفاوی همه ی ارگان های بدن و رکتوم را احاطه کرده اند.
درمان و تشخیص سرطان بسته به این دارد که سرطان تا چه میزان دیواره ی رکتال و غدد لنفاوی را تخریب کرده است.
بواسیر چیست؟
بواسیر رگ های انتهای مقعد است و زمانی که این رگ ها متورم میشوند به بیماری بواسیر شناخته میوشد. ۴ درجه بواسیر وجود دارد و دو نوع داخلی و خارجی.
علت های آن متعدد است:
- زور زدن در هنگام دفع مدفوع که نتیجه ی یبوست است.
- بارداری
- اضافه وزن
- زمان زیادی نشستن
- سرطان رکتوم
- بیماری التهابی روده
علائم سرطان رکتوم چیست
در مورد فرق بواسیر با سرطان روده علائم و نشانه های زیادی دارد که هر شخص را مجبور به درمان میکند. در هر صورت، امکان اینکه هیچ گونه علائمی وجود نداشته باشد وجود دارد. نشانه هایی که باید از آنها آگاه باشیم شامل:
- خونریزی( علت رایج که در ۸۰% بیماران رخ میدهد.)
- مشاهده ی خون در مدفوع که نیاز به درمان دارد. مقایسه ی سرطان رکتوم(روده) با بواسیر در این مرحله به عهده ی پزشک می باشد.
- تغییر در حرکات روده( خروج گاز بیش از اندازه، مدفوع کم و اسهال)
- خونریزی طولانی مدت و شدید مقعد( مقدار کم آن در مدفوع قابل مشاهده نیست) که منجر به کم خونی میشود و بی حالی، تنگی نفس، سبکی و تپش قلب را به همراه دارد.
- انسداد روده
- تغییر شکل مدفوع در سندروم روده تحریک پذیر
- امکان وجود توده ای در مقعد که بزرگتر میشود و عبور مدفوع را دشوار میسازد. این انسداد منجر به یبوست شدید یا درد در هنگام دفع مدفوع
- مدفوع نازک می شود
- افراد احساس میکنند که مدفوع به طور کامل خارج نمیشود.
- کاهش وزن
توجه داشته باشید که بواسیر گاهی با درد خفیف و خونریزی که در سرطان نیز مشاهده میشود همراه است. کسانی که علائم بالا را دارند باید به پزشک مراجعه کنند. علائم بواسیر تا حدودی با سرطان مشابه است.
چه عواملی منجر به سرطان رکتوم میشود؟
سرطان طی سالها پیشرفت میکند، اول به عنوان غده ی پیش سرطانی به نام پولیپ رشد میکند. برخی از این پولیپ ها توانایی این را دارند که رشد کنند و دیواره ی رکتوم را تخریب کنند. علت دقیق سرطان مشخص نیست. به هر حال خطرات زیر احتمال ابتلا به سرطان را افزایش میدهدند:
- افزایش سن
- سیگار کشیدن
- کسی در خانواده به سرطان رکتوم مبتلا بوده
- مصرف غذای چرب یا غذاهای حیوانی
- کسی در خانواده به پولیپ روده مبتلا بوده
- بیماری التهابی روده
- ویروس اچ پی وی که نوعی بیماری مقاربتی است
چه عواملی منجر به بواسیر میشود؟
- زور زدن در دفع مدفوع احتمال ابتلا به یبوست و اسهال را افزایش میدهد.
- نشستن طولانی مدت
- کم ورزش کردن
- مصرف فیبر کم
- اضافه وزن
- بارداری
- سرطان روده
- بیماری کبدی
- بیماری التهابی روده
- مقاربت مقعدی
- آسیب نخاعی
چه درمان هایی برای سرطان رکتوم مناسب است؟
- جراحی در صورت تشخیص نوع یک سرطان، یکی از اقدامات برای درمان است. احتمال بازگشت آن پس از جراحی پایین است
- شیمی درمانی مناسب است.
- در افرادی که سرطان به نوع دو تبدیل شده است، باید شیمی درمانی و پرتو درمانی انجام شود.
اگر آزمایشات اولیه نشان داد که شخصی که سرطان درجه ی ۲ و ۳ را دارد، شیمی درمانی و پرتو درمانی باید قبل از جراحی در نظر گرفته شود. این درمان ۶ هفته طول میکشد و هدف آن از بین بردن تومور است و توسط جراحی کامل میشود.
داروها
داروهای شیمی درمانی زیر در طول درمان برای مقابله با ویروس استفاده میشوند:
- ۵-فلورووراسیل: این دارو به صورت تزریقی میباشد. این دارو مستقیما بر روی سلول های سرطانی اثر میگذارد و سلول ها را نسبت به پرتوها حساس میکند.
- لوکووورین (ولوکوورین): این دارو اثر بخشی فلورووراسیل را زیاد میکند.
- اگزالیپلاتین (الوکساتین): این دارو نیز به صورت تزریقی است و برای درمان سرطان رکتوم متاستاتیک، کاربرد دارد.
- ایرینوتان: ابن دارو هر یک هفته یا دو هفته یک بار تزریق میشود و با فلورووراسیل ترکیب میشود. از عوارض آن میتوان به ضعف، اسهال، عفونت و کم خونی اشاره کرد.
درمان بواسیر
برای درمان بواسیر راه حل های زیادی وجود دارد:
- وان آب گرم: تورم و حساسیت اطراف ناحیه ی مقعد را کاهش میدهد.
- تغییر رژیم غذایی: میزان فیبر و مایعات مصرفی را افزایش دهید تا از یبوست جلوگیری شود.
- نرم کننده ی مدفوع: منجر به نرم شدن مدفوع میگردد.
- ورزش کردن: گردش جریان خون را افزایش میدهد و از بواسیر جلوگیری میکند.
برای درمان بواسیر نوع حاد درمان های زیر پیشنهاد میشود:
- لیزر: پرتو اشعه ی لیزر به بواسیر برخورد میکند و آن را کوچک میکند و از بین میبرد.
- رابر بند: یک بند لاستیکی به دور بواسیر داخلی انداخته میشود و بواسیر طی مدت چند روز خشک میشود و می افتد.
- اسکلوتراپی: یک ماده ی شیمیایی به بافت بواسیر تزریق میشود و ان را خشک میکند و از بین میبرد.
- هموروئیدکتومی: مانند جراحی است و بواسیر با چاقوی پزشکی بریده میشود.
سوالات متداول درباره تفاوت بواسیر و سرطان مقعدی
۱- هموروئید و سرطان مقعد چه تفاوتی با هم دارند؟
بواسیر معمولا یک بیماری مزمن است که می تواند آزاردهنده باشد اما تهدید کننده زندگی نیست در صورتی که سرطان یک ناهنجاری سلولی می باشد که می تواند تهدید کننده زندگی باشد.
۲- ایا بواسیر باعث سرطان میشود؟
خیر. هموروئید یک وضعیت بیماری قابل درمان است و باعث سرطان نمی شود. بواسیر و سرطان کاملاً با هم بی ارتباط هستند و به جز خونریزی مقعدی علائم مشابه دیگری ندارند. هیچ یک از این دو بیماری باعث ایجاد یکدیگر نمی شود و ابتلا به یکی خطر ابتلا به دیگری را افزایش نمی دهد.
۳-آیا خونریزی هموروئید به معنای سرطان است؟
خیر، خونریزی بواسیر به این معنی نیست که شما سرطان دارید. سرطان روده بزرگ و مقعد می تواند باعث خونریزی مقعدی شود، اما بواسیر نیز معمولاً بدون ارتباط با سرطان، موجب خونریزی می شود.